Negotinski muzej je osnovan 16. februara 1934. godine odlukom Bana Moravske banovine sa sedištem u Nišu, a na inicijativu samih Negotinaca. Prvobitni naziv muzeja bio je Gradski muzej “Hajduk Veljko“. Objekte za rad Muzeja obezbedila su dvojica velikih dobrotvora i osnivača muzeja: Petar Tipa, školski inspektor ministarstva prosvete i Milan Radojević, školski nadzornik. Muzej je u početku imao arheološku, jestastveničku (prirodnjačku), numizmatičku i zbirku knjiga.
Danas se u fondu muzeja nalazi oko 15.000 predmeta, od kojih su mnogi u stalnim postavkama raspoređeni u tri reprezentativna objekta, koji za sebe predstavljaju kulturna dobra: Muzej Krajine, Rodna kuća Stevana Mokranjca i Muzej Hajduk Veljka. Osim toga, muzej svoju delatnost obavlja i na arheološkom nalazištu – rezidencijalno memorijalnom kompleksu Vrelo Šarkamen (III – IV vek).
Muzej Krajine se sastoji od arheološke, etnološke, istorijske i zbirke umetničkih slika i ikona. Među najznačajnim eksponatima izdvajaju se Žrtvenik (pronađen u Rudnoj Glavi kod Majdanpeka 3.500 pre nove ere), Skulptura boga Neptuna (bronza – I vek), Skulptura Jupitera Dolihena (svetilište u Brzoj Palanci III-IV vek), Zbirka srpskog srednjovekovnog nakita, itd.
Rodna kuća Stevana Mokranjca sadrži postavku koja je urađena u ambijentalnom stilu stare gradske kuće s kraja 19. veka. Na spratu kuće je etnološka postavka sa značajnim predmetima iz vremena kada je živeo čuveni srpski kompozitor.
Muzej Hajduk Veljka je smešten u objektu koji pleni svojom stilskom lepotom, kući oborkneza negotinskog iz sredine 19. veka – Konaku kneza Todorčeta. Muzejska postavka je posvećena junaku iz vremena Prvog srpskog ustanka, Hajduk Veljku. U muzeju je izloženo oružje iz I srpskog ustanka, predmeti pokućstva iz XIX veka i eksponati nastali kao rezultat umetničke inspiracije Hajduk Veljkom.
Kasnoantički lokalitet Vrelo Šarkamen nalazi se 25 km zapadno od Negotina. Ovaj rezidencijalno- memorijalni kompleks potiče iz perioda rimske vlasti (III-IV vek). Istraživanja su izvedena na jednom od pet vidljivih objekata – Mauzoleju carice majke, u kome je 1996.godine otkriven set zlatnog carskog nakita (nalazi se u Narodnom muzeju u Beogradu), iz perioda vladavine Maksimina Daje.
Radno vreme za posetioce je : od ponedeljka do petka od 08-15 časova .